یا میثم تمار

« ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم ویبشر المومنین الذین یعملون الصالحات ان لهم اجرا کبیرا؛حقا که این قرآن (جامعه انسانی را) به پاییدارترین واستوارترین طریقه وآیین هدایت می کند ،ومومنانی را که پیوسته عمل صالح به جا می آورند بشارت می دهد که برای آنان در دنیا وآخرت پاداشی بزرگ است».1

شرح وتفسیر

قرآن ناطق ،امام علی (علیه السلام) می فرمایند :«آگاه باشیدکه همانا این قرآن پنده دهنده ای است  که نمی فریبد و هدایت کننده ای است که گهراه نمی سازدوسخنگویی است که هرگز دروغ نمی گوید. کسی با قرآن همنشین نشد، مگر آن که قرآن بر او افزود یا از او کاست : در هدایت او افزود واز کوردلی و گمراهی اش کاست .»

«آگاه باشید که کسی با داشتن قرآن نیازی ندارد وبدون قرآن بی نیاز نخواهد بود ….»

«همانا خداوند سبحان  کسی را به چیزی چون قرآن پندنداده است که قرآن ریسمان استوار خدا ووسیله ایمنی بخش است . در قرآن ،بهار دل وچشمه های دانش است .برای قلب ،جلایی جز قرآن نتوان یافت،به خصوصدر جامعه ای بیدار دلان در گذشته اند وغافلان وتغافل کنندگان حضور دارند.»2

1.اسراء،آیه 9.

2.نهج البلاغه ،خطبه 176.

«…وان الشیاطین لیوحون الی اولیائهم لیجادلوکم وان اطعتموهم انکم لمشرکون؛…ومسلما شیطان ها به یاوران ودوستان خود مسرا القا می کنند تا باشما جدال وستیز کنند ،واگر از آنها اطاعت کنید  ،شما هم مشرکید .»1

شرح وتفسیر

امام علی (علیه السلام)در حدیثی جامع برای وحی تفسیر ها و اقسام متعددی بیان فرمودند:«وحی نبوت ورسالت ،وحی الهام ،وحی اشاره ،وحی تقدیر ،وحی امر ،وحی خبر ،وحی دروغ پردازی و وسوسه ،که درباره شیاطین است ».

همچنین براساس آیه کریمه مورد بحث ،می توان نتیجه گرفت:

*شیطانها قدرت القا و الهام دارند .

*وسوسه های شیاطین فقط در اولیا و دوستان و پیروانشان نافذ است ،نه در اولیای خدا.

* چانه زدن وجدال در احکام الهی از حربه های شیطانی است .
*شیاطین مطالب وسوسه انگیز را مخفیانه به دوستان خود القا می کنند تا با اهل ایمان به مجادله برخیزند.

* هر کس تسلیم وسوسه های شیاطین بشود درصف مشرکان قرار خواهد گرفت.

*ایجاد شبه برای ازبین بردن ایمان وسست کردن یقین مومنان است وریشه شیطانی دارد . با این همه مکر وحیله و تدبیر خداوند در هدایت مومنان راستین غالب و پیروز است.2

1. انعام ،آیه 121.

2.راه قرآن ،ص6

« من یعش عن ذکر الرحمن نقیض له شیطانا فهو له قرین؛وهر کس از یاد خدای رحمان(بر اثر اشتغال به شهوت) چشم بپوشد (و کور دل شود) برای او شیطانی می گماریم که همواره (برای وسوسه و گم راهی) یار وقرینش باشد.»1

شرح وتفسیر:

 امام علی (علیه السلام) درباره غفلت ولزوم بیداری بیاناتی گویا وزیبا و جامع دارند که به هیچ توضیحی آنها را می آوریم:

*چه شده است که شما را همچون بدن های بی جان  جان های بی بدن  وعابدان ناپرهیزگار و بازرگانان بی سود وبهره وبیداران خفته وحاضران غایب وچشم داران نابینا می بینم؟

*هشدار !هشدار! ای شنونده ،بکوش،بکوش،ای بی خبر ،هیچ کس مانند شخص آگاه تورا آگاه وخبر دار نمی کند.

*وای بر فرزند آدم که چه غافل است و گم کرده راه و سر گشته !

* با پیوسته به یاد خدا بودن ،پرده غفلت به کنار می رود .

*هر که از حوادث روزگار غافل شوددست تقدیر مرگ اورا بیدار کند.

رسول خدا(صلی الله علیه وآله)نیز فرمودند:«غافل ترین مردم کسی است که از دگرگونی احوال دنیا پند نگیرد.»

*حضرت به ابوذر فرمودند:« ای ابوذر،قصد کار نیک کن ،هر چند آن را به کار نبندی  تا در زمره غافلان نوشته نشوی»

 امام سجاد (علیه السلام) در بیان عوامل غفلت آور فرمودند:«وای برتو ،ای پسر آدم ،بدان که سنگینی پرخوری وسستی و تنبلی حاصل پرکردن معده ومستی سیری  ونیز غفلت حاصل قدرت از چیزهایی اند که انسان را در زمینه عمل کند و تنبل می کند  و ذکر خدا را از یاد می برند  واز نزدیک بودن مرگ غافل می سازند  تا جایی که شخص گرفتار  دوستی دنیا گویی از مستی شراب دیوانه شده است .2

1.زخرف ،آیه 36

2.ماهنامه راه قرآن،ص6

از این آیات «جنات عدن التی وعد الرحمن عباده بالغیب انه کان وعده ماتیا *لایسمون فیها لغوا الا سلاما ولهم رزقهم فیها بکره وعشیا »1؛فهمیده می شود که بهشتیان ،این ویژگی را دارند :

1.سخن لغو وبیهوده نمی گویند.

2.به هم سلام می کنند.

3.فقط صبح وشام غذا می خورند.

آقای ری شهری در کتاب احادیث پزشکی ،بعد از آن که روایات متعددی را دراین باره آورده ،در «جمع بندی احادیث»می نویسد :بهترین وعده غذایی ،صبحانه وشام است .

شخصی به امام صادق (علیه السلام)از درد معده شکایت کرد. امام فرمود:«دو نوبت غذا بخور . صبح وغروب و بین آن دو ،غذا نخور که موجب فساد بدن می شود»آنگاه این آیه را خواند:

«وماآتاکم الرسول فخذوه وما نهاکم عنه فانتهوا،غذای بهشتیان،فقط درصبح وشام است ».

1.سوره مریم/آیات 61و62

از آیات «قال له موسی هل اتبعک علی ان تعلمن مما علمت رشدا*قال فان اتبعتنی فات تسالنی عن شی حتی احدث لک منه ذکرا»1 که درباره ی حضرت وموسی وخضر  است ،می توان این پندها را آموخت ؛

یکم: موسی ،خود را پیرو خضر معرفی می کند .

 دوم :موسی ،برای شاگردی از استاد اجازه می گیرد.استادی که خودش اجازه دهد ،با استادی که بی اجازه در مجلس درسش حضور پیدا کنی ،تفاوت دارد.

سوم :موسی ، دانش استاد را بسیار معرفی می کند ،در نتیجه می گوید :«گوشه از دانش خویش را به من بیاموز »

چهارم :از «هل اتبعک»فهمیده می شود که شاگرد باید به دنبال استاد برود ،نه به عکس . لذا از آداب یادگیری ویاد دهی ،آن است که شاگرد،زودتر از استاد به کلاس وارد شود و دیرتر از او از کلاس خارج گردد.

پنجم :بسیاری از دانشجویان ،در سوال کردن عجله می کند  و هنگامی که استاد در حال ارئه درس است وهنوز پایان نیافته  ، آنها به فکر سوال خودشان هستند .خضر به موسی گف « از من هیچ مپرس تا خودم (به موقع) آنرا برای تو بازگو کنم».2

1.کهف /آیات 66و70.

2.ماهنامه راه قرآن ،ص46.